Wat is een aanbesteding?
Een aanbesteding is de benaming van een formeel inkooptraject: een procedure waarvoor bepaalde regels zijn vastgelegd die voor alle geïnteresseerde partijen en voor de opdrachtgever zelf gelden. In de praktijk wordt het woord “aanbesteding” vaak als synoniem gebruikt voor een tender. Ook dat is een formeel inkooptraject, maar feitelijk is een aanbesteding een andere procedure.
Aanbesteding vs. tender
- Overheid vs. privaat. Als overheden een formele inkoopprocedure in de markt uitzetten noemt men dat in Nederland een “aanbesteding”; als private partijen (non-overheden of commerciële organisaties) dat doen is het een tender. Het gebruik van Engelse termen zegt overigens niks over de voertaal van de procedure; die zijn vaak gewoon Nederlandstalig.
- Geen scheidsrechter. De belangrijkste overeenkomst tussen beide begrippen is dat er spelregels zijn vastgelegd. Deze regels vind je in de (aanbestedings)leidraad. Daarbij geldt dat een tenderende organisatie zelf de kaders van de regels bepaalt. Ook is er geen scheidsrechter en worden de regels vaak minder strikt gehanteerd, zowel door de inkopende organisatie als inschrijvende organisaties.
- Objectiviteitsbeginsel. Bij aanbestedingen is men strenger en moeten de regels voldoen aan Europese wetgeving. Het doel van de aanbestedingswetgeving is (onder meer) een gelijk speelveld tussen de inschrijvers en dit borgt bijvoorbeeld het “objectiviteitsbeginsel”, een term die bij tenders niet voorkomt. Tenders bieden meer ruimte voor een eigen invulling van de offerte en een vergeten handtekening wordt niet (zoals bij aanbestedingen) direct afgestraft met een terzijdelegging; aan de andere kant is bij tenders de beoordelingssystematiek vaak onbekend, schimmig of niet erg transparant.